
Có lần, người yêu mình giận. Lý do nghe qua nhỏ như hạt mè rơi dưới gầm bàn: mình trả lời tin nhắn chậm hơn ba phút. Nàng bảo ba phút dài đủ để một chậu nước sôi kịp nguội. Mình suýt cãi lại rằng nước sôi mà nguội nhanh thế chắc ở xứ thần tiên, nhưng rồi nhớ ra, trong tình yêu, thời gian có cái đồng hồ riêng: kim phút chạy bằng nhịp tim.
Hôm ấy, mình đem theo một gói kẹo sữa. Nàng bảo “em lớn rồi, ai thèm kẹo.” Thế mà lát sau, kẹo biến mất, chỉ còn tiếng giấy gói khẽ sột soạt như tiếng nắng đang rơi. Mình không hỏi thêm, chỉ rót cho nàng ly nước ấm. Nàng uống cẩn thận như thể trong ly có một con chim nhỏ đang tắm. Đến khi mình khẽ nói “thôi nín đi mà”, nàng giả bộ bặm môi, nhưng khoé mắt đã dịu lại như buổi chiều bớt gió.
Em hay tủi vì mấy chuyện nhỏ xíu. Tin nhắn trả chậm. Cái hẹn đổi giờ. Một lần tôi quên khen cái áo mới, em đi cạnh mà bóng lưng cụp như tàu lá chuối gặp mưa. Lúc đó, cự nự là thua. Phải dỗ. Dỗ bằng cách hỏi bữa nay làm có mệt không. Dỗ bằng miếng bánh tét còn thơm mùi lá. Bằng câu chuyện lặt vặt: con mèo nhà bên ôm trái khổ qua ngủ quên. Đứa nhỏ trong em nghe mấy chuyện tào lao đó, tự dưng ngưng khóc.
Dỗ người yêu thật ra giống dỗ một đứa trẻ con trong lòng mỗi người. Đứa trẻ ấy hay tủi thân, hay thổi phồng một hạt bụi thành đám mây, nhưng cũng dễ nguôi nếu gặp nắng. Có hôm nàng mệt, chẳng muốn nói, chỉ muốn dựa vai. Mình ngồi yên, nghe nhịp thở nàng đều đều như tiếng sóng gối đầu lên bãi cát. Có hôm nàng muốn kể chuyện dài như đường làng cuối mùa lúa, mình chỉ “ừ” và “ờ” đúng lúc, thỉnh thoảng thả vô một câu đùa vừa nhẹ đủ để nụ cười bật ra như hạt mầm li ti nhú khỏi đất.
Người lớn đôi khi cứ quên, tưởng yêu là phải lý lẽ. Nhưng lý lẽ nhiều quá lại thành hàng rào, mà người yêu chỉ muốn dang tay chạy qua. Dỗ dành là hạ giọng, là biết lấy một cái ôm thế chỗ cho mười câu giải thích. Là chọn im lặng khi im lặng ấm như chăn bông, và nói khi lời nói có thể thắp đèn lên trong mắt người kia.
Người ta tưởng dỗ là chịu thua. Nhưng thiệt ra dỗ là giữ. Giữ người mình thương khỏi trôi khỏi mình như con nước ròng kéo vèo, quay qua đã thấy bãi bùn trơ. Dỗ là chận bớt cái tôi của mình, để cái chúng ta được rộng. Có bữa, tôi nói: “Thôi, đừng buồn nữa, nghe.” Giọng nhỏ, sợ động vào cái chỗ đang rát. Em thở dài, nhìn ngoài cửa, mưa rơi sầm sập. Một hồi, em nói: “Cho em miếng kẹo me.” Vậy là êm.
Mình nhận ra, mỗi lần chịu khó dỗ nàng, mình cũng học lại chữ “hiền”. Người ta cứ tưởng mạnh mẽ là không nhượng bộ, còn hiền là thua thiệt. Nhưng dỗ dành đâu phải thua ai; dỗ dành là thắng chính cái cứng đầu trong mình. Mà khi dỗ đúng cách, mình lại được phần quà rất công bằng: một cái tựa đầu nhẹ, một cái nắm tay chặt, một nụ cười nhỏ xíu đủ sáng cả buổi tối.
Nàng cũng có lúc dỗ mình. Khi mình lỡ vụng về, nàng pha sẵn cốc trà, đặt cạnh, nói “không sao đâu” bằng giọng chậm rãi. Mình chợt thấy trên đời, ai cũng có một cái “bé” riêng, và tình yêu là chỗ để hai cái “bé” ấy gặp nhau, rủ nhau chơi trốn tìm, rồi ngoan ngoãn leo lên giường ngủ sớm.
Cho nên, dù người yêu bạn bao nhiêu tuổi, đã đi qua bao nhiêu mùa mưa nắng, hãy dỗ nàng như dỗ em bé. Hãy cất sẵn trong túi một vài câu đùa, trong tay một cái ôm, trong mắt một ánh nhìn biết nghe. Bởi lúc người ta được vỗ về, thế giới bỗng nhỏ lại vừa bằng một trái tim, và mọi giận hờn cũng hoá thành mấy chiếc lá non — chỉ cần gió nhẹ là khẽ rung rồi thôi.
Tôi nhớ hoài tiếng mưa rớt trên mái tôn, gõ lộp bộp như ai gõ cửa. Giận hờn cũng vậy, nó đến, nó đi. Chừng có người mở cửa bằng một cái ôm, nó lủi ra sau vườn, đứng rụt rè, rồi hết. Nên, dù người yêu bao nhiêu tuổi, hãy dỗ nàng như dỗ em bé. Cất sẵn trong túi áo vài thứ lặt vặt: một lời xin lỗi vừa đủ, một câu chuyện hơi ngớ ngẩn, gói kẹo chua chua, bàn tay biết ấm. Đừng tiếc.
Biết đâu, giữa những vụn vặt của ngày, điều giữ chúng ta ở lại với nhau không phải là những lời hứa lớn, mà là một tiếng “thôi nín đi mà” nói đúng lúc, đủ dịu để ai đó mỉm cười.
